verkleinwoorden

Een verkleinwoord is een woord en een achtervoegsel (-je, -tje, -pje, -kje of -etje). Je gebruikt een verkleinwoord om aan te geven dat het om iets kleins gaat, of om een bijzondere betekenis aan een woord te geven. 

1. Vormen op <a>, <e>, <i>, <o>, <u>

Woorden die eindigen op a, o, i, u, é krijgen het achtervoegsel -tje. In deze gevallen verdubbelen we de enkele <a>, <e>, <o> en <u>, en verlengen we de <i>. 

Opgelet!

• Soms wordt de <u> ook uitgesproken als /oe/. Dan krijgen we geen verdubbeling, maar een apostrof.

tiramisu > tiramisu'tje; haiku > haiku'tje

• Woorden die eindigen op een medeklinker voor de y, krijgen een apostrof + -tje.

baby > baby'tje; pony > pony'tje

• Woorden die eindigen op een klinker voor de y, krijgen -tje. (vgl. regel meervouds-s)

cowboy > cowboytje; jockey > jockeytje; essay > essaytje

2. Verkleinwoorden van woorden op -g

• De meeste woorden die eindigen op -g, krijgen -kje. De -g wordt dan wel geschrapt. De klemtoon (in vetjes) ligt bij deze woorden op de voorlaatste lettergreep. 

ketting > kettinkje; buiging > buiginkje; koning > koninkje

• Enkele woorden in eindigen op -ing, krijgen -etje. De klemtoon (in vetjes) ligt bij deze woorden NIET op de voorlaatste lettergreep. 

rekening > rekeningetje; ring > ringetje; wandeling > wandelingetje 

• Woorden die eindigen op -ling, krijgen -etje. 

leerling > leerlingetje; vondeling > vondelingetje

3. Verkleinwoorden van Franse woorden

• Franse woorden op -d of -t krijgen enkel -je erbij.

colbert > colbertje; boulevard > boulevardje; chalet > chaletje

• Franse woorden op -ade, -ave, -ine, -ule, -ure, -ute, -ffe, -tte worden vernederlandst als de <e> in het verkleinwoord niet wordt uitgesproken.

• Als je de eind-<e> wel uitspreekt in het verkleinwoord, kan je de Franse spelling behouden. Er ontstaat dan een spellingvariatie door een uitspraakvariatie. 

machine > machientje / machinetje; molecule > molecuultje / moleculetje

4. Cijfers, symbolen, lettercombinaties

Cijfers, symobelen, lettercombinaties ... krijgen een apostrof + -(e)tje of -je. 

een cd'tje; een vzw'tje; een +'je; een 5'je; een A4'tje; een m'etje; een mp3'tje ...

5. Enkele bijzondere gevallen

6. Oefeningen

Bij de spellingtests vind je onder het kopje 'zelfstandig naamwoord' zes tests over het verkleinwoord.